👋 Wij zijn Edwin en Christiaan. In de Atlas van het Lange Nu duiden we onze snel veranderende wereld vanuit het perspectief van de langetermijndenker. Hoe begrijpen we onze tijd als we verder kijken dan dagkoersen, kwartaalverslagen en verkiezingscycli? Als we het moment waarin we denken te leven oprekken tot decennia, eeuwen en zelfs millennia – wat zien we dan?

In deze van-alles-wat-editie 🕸️ Nieuws uit het Chrononautennetwerk 📂 Een dossier update over de toekomst van vertrouwen 🧑‍🚀 Een speculatieve kijktip: Station Eleven en tot slot 👓 De Chronoleesmap met daarin de interessante artikelen die wij de moeite waard vonden. Veel plezier!

De Eeuw van Felix ⏳ Schrijver en socioloog Ruben Jacobs onderzoekt al een poos hoe we ons kunnen verhouden tot de klimaatcrisis. Hoe we ervoor kunnen zorgen dat we niet verlamd raken door het feit dat de planeet door ons toedoen steeds onleefbaarder wordt. Maar als hij vader wordt van Felix, wordt deze vraag opeens écht persoonlijk. Wat hij altijd al wist, komt nu op emotionelere en directere manier binnen dan daarvoor. De onheilspellende toekomst is opeens een concrete plek geworden waarin Felix zal opgroeien en zijn weg moet gaan vinden. Met vernieuwde urgentie gaat Ruben in zijn boek De eeuw van Felix. Hoe houden we de aarde leefbaar voor onze kinderen? op zoek naar antwoorden op vragen zoals: waarom is de mensheid zo’n verwoestende kracht geworden? Hoe verhoud je je als individu tot deze onheilsboodschap? In hoeverre draag je verantwoordelijkheid? Hoe houd je hoop, wellicht tegen beter weten in? Welk verhaal vertel je je kind straks?

Wij zien in Ruben een fellow traveler, een echte langetermijndenker en een serieuze chrononaut, die zich op een persoonlijke, concrete maar ook poëtische manier probeert te verhouden tot iets waar wij, en jullie vast ook, dagelijks mee worstelen. Daarom bevelen wij van harte zijn nieuwe boek aan. 

📻 Ruben vertelt bij Spijkers Met Kopen (Radio 2) over zijn boek.
📺 Kijk de boekpresentatie ‘Een avond over hoop’ terug bij Pakhuis de Zwijger.
📕Koop het boek bij je lokale boekhandel of hier.

Het Wilde Noorden 🐰 Natuuravonturiers Joost Janmaat en Reem Saouma zien biodiversiteit, natuurschoon en wildernis waar anderen een bouwplaats, een kanaal of simpelweg de mensenwereld zien. Samen met bushcrafters, stadsecologen en natuurliefhebbers tonen zij in Het Wilde Noorden hoe Amsterdam-Noord eigenlijk een natuurgebied is waar ook mensen wonen. Ze doen dat aan de hand van twaalf expedities, met onder andere een safaritocht langs de A10 (het langste natuurgebied van Amsterdam) en door glimwormpjes te zoeken in het donkere Vliegenbos (de donkerste plek van Amsterdam). Otters, ijsvogels en kieviten, ze zijn allemaal te vinden in het groenste stadsdeel van Amsterdam, en de leukste manier om naar ze op zoek te gaan is met deze wilde natuurgids. En als je ons niet gelooft, lees de vrolijke recensies in Het Parool en NRC. Koop de gids bij je lokale boekhandel of online bij Excelsior Recordings (18,50).

It’s About Time 📣 Saskia van Stein, met wie we lang geleden de tentoonstelling Werkplaats voor de Nieuwe Wereld maakten toen ze nog directeur van Bureau Europa was, is sinds kort directeur van de Internationale Architectuur Biënnale in Rotterdam (IABR), waar ze het langetermijndenken prominent op de agenda heeft gezet. Het thema voor de aanstaande editie is namelijk: It’s About Time; It’s time to act for a desirable future on a finite planet. De IABR zoekt daarom naar urgente en inspirerende projecten om eind september tentoon te stellen. Lees hier de open call over wat ze precies zoeken. De deadline is 15 mei 02022.

De laatste tijd gaat veel van ons onderzoek over vertrouwen: hoe is vertrouwen verankerd in onze cultuur, hoe wordt het vormgegeven door informatietechnologieën en hoe is het bepalend voor de hoeveelheid complexiteit die een mens, of een samenleving, aan kan. Hieronder een aantal artikelen die ons nieuwe inzichten gaven in hoe dit thema nu in ontwikkeling is.

🤕  Crisis Actor — ‘Deze slachting is in scène gezet’. Aan de Russische zijde van de informatieoorlog is horen we dit verweer regelmatig als er in de Westerse media gruwelijke beelden verschijnen van de consequenties van het gedrag van het Russische leger. Acteurs, decors, make-up het complete arsenaal van de film en televisie industrie zouden gebruikt worden. Vervolgens wordt er verwarring te gezaaid met ‘kijk het is een crisis acteur’ of ‘kijk dat lijk daar beweegt nog’. De werkelijkheid wordt vloeibaar en niks lijkt nog te vertrouwen.

‘The notion of a crisis actor proposes something horrifying — that everything you see on the news is fake, that nothing is real, that you can’t trust anything, that even photographs and television footage are lying to you. But its true purpose is reassurance: If these images are faked, you need not respond to them. You can believe anything you want; there is nothing in what you’re seeing that should force any kind of introspection or change in attitude.’ — Suspension of Belief – Colin Dickey (Real Life)

🗯 After Babel — Vooraanstaand sociaal psycholoog Jonathan Haidt schreef een uitgebreide long read voor The Atlantic, waarin hij de desintegratie, versnippering en het wantrouwen in de publieke en politieke sfeer analyseert sinds de opkomst van sociale media. Hij laat zien hoe likes, shares en anonimiteit extreem gedrag en een mob-mentaliteit cultiveren. Zijn argumentatie en zijn suggesties voor oplossingen komen overeen met ons idee voor het decentrale digitale paspoort dat we in #0031 en #0032 verkenden. 

‘Perhaps the biggest single change that would reduce the toxicity of existing platforms would be user verification as a precondition for gaining the algorithmic amplification that social media offers. 

Banks and other industries have “know your customer” rules so that they can’t do business with anonymous clients laundering money from criminal enterprises. Large social-media platforms should be required to do the same. That does not mean users would have to post under their real names; they could still use a pseudonym. It just means that before a platform spreads your words to millions of people, it has an obligation to verify (perhaps through a third party or nonprofit) that you are a real human being, in a particular country, and are old enough to be using the platform. This one change would wipe out most of the hundreds of millions of bots and fake accounts that currently pollute the major platforms. It would also likely reduce the frequency of death threats, rape threats, racist nastiness, and trolling more generally. Research shows that antisocial behavior becomes more common online when people feel that their identity is unknown and untraceable.’ — Why the Past 10 Years of American Life Have Been Uniquely Stupid – Jonathan Haidt (The Atlantic) 

🤫 Low-information system — Autoritaire regimes zoals Rusland en China zijn volgens Thomas Friedman low-information systems. Hoewel autocraten groots en voortvarend te werk kunnen gaan, iets waar Westerse democratieën soms jaloers op zijn, worden de keuzes aan de top gemaakt op basis van informatie die vervuild is door leugens, zelfcensuur en corruptie. Westerse democratieën zijn daarentegen high-information systems. Dat is soms lastig, want niet alle informatie is eenduidig en overzichtelijk, maar het is op de lange termijn wel veerkrachtiger. 

‘High-coercion authoritarian systems are low-information systems — so they often drive blind more than they realize. And even when the truth filters up, or reality in the form of a more powerful foe or Mother Nature slams them in the face so hard it can’t be ignored, their leaders find it hard to change course because their claims to the right to be presidents-for-life rest on their claims to infallibility. And that is why Russia and China are both now struggling.’ — China and Russia Are Giving Authoritarianism a Bad Name – Thomas L. Friedman (The New York Times)

📖 Lees Crisis — Soms lijkt het alsof de erosie van de publieke sfeer vooral te wijten is aan de opkomst van nieuwe technologieën, maar daarmee verwikkeld is ook het verlies van oude vertrouwde skills zoals lezen. Onze leesvermogens zijn namelijk diep verweven met het vermogen om reflectief, rationeel en kritisch na te kunnen denken. Zoveel wordt duidelijk in Yra van Dijks bespreking van het boek De lezende mens. De betekenis van het boek voor ons bestaan van Ruud Hisgen en Adriaan van der Weel:

‘Niet alleen dát we lezen is van belang voor het mens-zijn, maar ook hóe we lezen: bladerend, diep analytisch of “geabsorbeerd”. Het is geen verrassing dat de laatste twee soorten lezen het meest in gevaar zijn nu we vooral lezen via digitale media. Geabsorbeerd lezen wil zeggen dat je door een verhaal wordt meegesleept. Voor “diep lezen” (waar een apart hoofdstuk aan gewijd is) laat je dat juist niet gebeuren, en houd je een zekere afstand tot de tekst omdat je je kritisch en analytisch opstelt: wat staat er nu echt en waarom staat het er zo?

Het is een leeshouding die in het onderwijs te weinig wordt geoefend en diep lezen is dan ook waar Nederlandse leerlingen slecht op scoren in internationale vergelijkingen. Van der Weel en Hisgen beschrijven hoe complex leren lezen is voor het brein en wat daarin allemaal moet gebeuren, en wat een ingewikkelde dingen we eenmaal kunnen als we “diep” kunnen lezen. Precies omdat diep lezen zo moeilijk is, kiezen jongeren eerder voor het bekijken van beelden en korte tekstjes op hun schermen.’ 

Lees: De leescrisis is als de klimaatcrisis: er moet nú iets gebeuren. Maar wat? – Yra van Dijk (NRC)

Zelden zagen we een serie die zo overeenkwam met het huidige tijdsgewricht. Dreigend, apocalyptisch en unheimlich, maar tegelijkertijd ook hoopvol en troostrijk. Station Eleven vertelt het verhaal over een pandemie die binnen een paar dagen praktisch de hele aardse bevolking uitroeit en hoe de overlevers daarna het leven weer oppakken. Niet op de bombastische manier die we van rampenfilms en het post-apocalyptische filmgenre gewend zijn, maar verstild, traag, mysterieus en soms moeilijk te volgen. En toch blijf je kijken, en wil je weten hoe het met de overlevenden afloopt. De wereld die tussen de ruïnes verrijst heeft Solarpunk-achtige kwaliteiten (zie #0033) en voelt onthaast, met ruimte en tijd voor de medemens, en voor nieuwe mythes en legendes, en Shakespeare! Wij zeggen: kijken! En als je ons niet gelooft, ook de Volkskrant, NRC en de VPRO Gids schreven lovende kritieken. Kijk de trailer (IMDB) of begin meteen met kijken op Ziggo. Dank aan Dan Hassler-Forest voor deze hele fijne tip!

👾 Metaverse Smetaverse — In plaats van dat we een scherm op ons hoofd zetten, zou het waarschijnlijkere scenario wel eens kunnen zijn dat de oppervlakken in onze dagelijkse omgeving steeds schermachtiger gaan worden. Lees: Magic Carpets – Chenoe Hart (Real Life)

📉 Degrowth — Degrowth is going mainstream. Sinds de oprichting van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) in 1990 heeft het panel het woord ‘degrowth’ nog nooit in de mond genomen, maar in het laatste rapport werd het maar liefst 15 keer genoemd. Timothée Parrique ploos het uit.

📈 Scifi Energy — Hoe zou de aarde eruitzien als het ooit in de verre toekomst alle energie zou gebruiken die het tot haar beschikking had? Met andere woorden, hoe zou een planetaire beschaving eruitzien als deze zo’n kleine tienduizend keer meer energie zou consumeren als vandaag? Dat zou in 02370 bereikt kunnen worden als we op dezelfde exponentiële manier doorgroeien als vandaag. Een groep architecten zocht dit speculatieve scenario uit in Backcasting Kardashev One (Strelka Mag).

🐋 Comeback Whales — Even wat positief natuurnieuws: De bultrug is terug, en ook met andere walvissoorten gaat het een stuk beter. Al blijft de klimaatcrisis natuurlijk als een donkere wolk boven dit goede nieuws hangen. Lees: The Portentous Comeback of Humpback Whales – Veronika Meduna (Nautilus).

🌳 Phytomining — Niet alleen mensen doen aan mijnbouw, planten ook, maar dan wel op zonne-energie en veel efficiënter dan mijnbouwers en hoogovens. Lees: Down on the Farm That Harvests Metal From Plants (The New York Times).

💀 Reset Romantiek — Wat als de moderne maatschappij door een of andere ramp compleet in zou storten. Een pandemie, een kernoorlog, een meteoor. Dan zouden we helemaal opnieuw kunnen beginnen… Toch? Een mooi, doch enigszins macaber idee. De geschiedenis van rampen, oorlogen en ineenstortende beschavingen laat echter zien dat onze maatschappelijke instituties en dagelijkse routines ongekend veerkrachtig zijn. De bron van grootse veranderingen blijkt uiteindelijk vooral vanuit de mens voort te komen, en niet uit rampspoed en vernietiging. Collapse Won’t Reset Society – Adam Van Buskirk (Palladium).

🌍 Stewart Brand —  John Markoff schrijft al zijn hele leven over de bijzondere cultuur van de hippie-hackers van Silicon Valley, en wie daarin natuurlijk niet kan ontbreken is Stewart Brand. De godfather van het lange nu, bedenker van de term ‘personal computer’ en de grondlegger van de Whole Earth Catalog, de counterculture bijbel van de babyboom generatie. The New York Times publiceerde een aangepast artikel uit Markoffs nieuwe boek Whole Earth: The Many Lives of Stewart Brand, met daarin de volgende wijsheden van Stewart Brand over wat voor hem langetermijndenken eigenlijk inhoudt:

‘“If you change your perspective from futurist to long-term thinking, everything gets better,” he said. “Because long-term thinking invites you to consider at least an equal amount of past to whatever amount of future you’re considering.”

“It showed us that long-term thinking is at its best, not in terms of long-term planning century by century or utopian planning,” he said. “But you’re trying to keep all the kinds of options that are currently available open — don’t lose options. What progress consists of is adding more options.”’

Lees: What the Silicon Valley Prophet Sees on the Horizon – John Markoff (The New York Times)

Dat was het voor deze keer, tot de volgende!

Veel liefs,
Christiaan en Edwin

© 0{year} de Chrononauten, All rights reversed 😉 Spread the word!
Studio Monnik, Tolhuisweg 1, 1031 CL Amsterdam
de Chrononauten op Instagram, Twitter, LinkedIn en Facebook.
Je krijgt deze email omdat je geabonneerd bent op de Chrononauten met {email}. Als je deze emails niet meer wilt krijgen {unsub}.

#0041 / {day}-{month}-0{year}