Hoi, Ed en Chris hier 👋🏾 Het hier en nu is een moment dat eeuwen beslaat. In de Atlas van het Lange Nu schrijven we daarom over historische onderstromen, maatschappelijke denkramen en inspirerende toekomstscenario’s.
Beste allemaal,
Kunstmatige intelligentie is een ontwikkeling waarbij iedereen, ook wij, hunkert naar een denkkader dat grip geeft op de zaak. Dit is uiteraard lastig bij iets wat nog zo nieuw is, waarbij de gevolgen nog onduidelijk zijn en waar hype dan wel angst de overhand hebben. Die angst voor AI zegt veel over ons dominante mens- en wereldbeeld. Daarom in deze editie een kleine analyse van de cliché’s en de verbeeldingen die het gesprek over AI vormgeven. En die, zo denken wij, ons op dit moment meer in de weg zitten dan dat ze ons AI helpen te begrijpen.
De volgende keer onderzoeken we wat dan wél een nuttig denkkader voor kunstmatige intelligentie zou kunnen zijn. Maar nu eerst een verkenning van het mythologische verbeeldingslandschap rondom kunstmatige intelligentie.
🔐 Dit artikel is exclusief voor onze betalende leden. Log in of neem een betaald abonnement om verder te kunnen lezen en het maken van de Atlas van het Lange Nu te ondersteunen.
Misschien kan de verbeelding erbij dat onze gehele werkelijkheid is overgenomen door (een) AI en wij gedegradeerd zijn tot onbewuste wezens in een virtuele wereld? Zie bijvoorbeeld Welt am Draht en Matrix.
Ja goeie, AI als de realiteit zelf, of dus de simulatie ervan. Wel interessant hoe we het bewustzijn hierin zien. Want ook is iemand die aangesloten is op de Matrix zich niet bewust van dat hij in simulatie leeft, hij is wel degelijk bewust, heeft ervaringen en een eigen binnenwereld. M.a.w. zij die aangesloten zijn op de Matrix zijn geen zombies (wat weer een variant is op dat we zelf machines zijn, maar dan zonder bewustzijn).
Wanneer Neo zich realiseert dat de werkelijkheid die hij ervaart slechts een simulatie is, zou je kunnen spreken van een ‘hoger’ bewustzijn, maar goed de terminologie in deze is redelijk troebel. Hij krijgt in elk geval een dieper inzicht in de aard van zijn bestaan. Het interessante in deze is vooral ons ongemak met het ‘kunstmatige’ en onze verlangen naar het echte. Een echt leven, authentieke relaties met onszelf, anderen en de natuur. Een zeer Romantische verlangen zie ook hier, en is terug te vinden met ons ongemak met alles wat nep, kunstmatig en niet oprecht is. Van de vervreemding van de arbeider tot wat hij produceert (Marx) tot de stad als kunstmatige totaliteit, of zoals Koolhaas zegt ‘to live inside fantasy’.